Echa X Zjazdu Absolwentów I LO Collegium Gostomianum (11.2017)
Jednym z zaproszonych gości na X Zjeździe Absolwentów Collegium Gostomianum był Pan Andrzej Kryj – Poseł na Sejm RP z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.
Jako "honorowy absolwent" z rocznika maturalnego 1980 na kolejnym posiedzeniu Sejmu 11 X 2017 roku przedstawił w oświadczeniu poselskim historię naszej szkoły i jej wielowiekowe tradycje.
W oświadczeniu czytamy:
"Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sandomierskie Collegium Gostomianum to jedna z najstarszych i najbardziej prestiżowych polskich szkół średnich. Jej początki sięgają roku 1602, stąd w ostatnią sobotę, 6 października 2017 r., odbyły się uroczystości 415-lecia szkoły połączone z 10. jubileuszowym zjazdem jej absolwentów. Wzięło w nim udział blisko 500 osób z całej Polski, ale także z wielu innych państw świata.
Collegium Gostomianum powstało jako szkoła jezuicka, a swoją nazwę zawdzięcza fundatorowi, którym był wojewoda poznański i jednocześnie kasztelan sandomierski Hieronim Gostomski herbu Nałęcz. To dzięki niemu w latach 1602-1615 został wzniesiony duży zespół klasztorny, który składał się z dwóch skrzydeł: wschodniego, przeznaczonego na szkołę, i południowego, mieszczącego klauzurę klasztorną.
Po kilkunastu latach klasztor stał się bardzo prężnym ośrodkiem edukacyjnym oraz gospodarczym. Działające tu jezuickie kolegium posiadało bogatą bibliotekę, działał szkolny teatr, wspaniale funkcjonowały przyklasztorne winnice. Rozwój szkoły zahamował jednak potop szwedzki, podczas którego zarówno kolegium, jak i cały Sandomierz zostały bardzo mocno zniszczone. Odbudowa szkoły z powodu braku środków ciągnęła się latami. Pomimo to udało się otworzyć w 1712 r. drukarnię szkolną, która do roku 1774 wydała aż 167 pozycji. Po kasacie zakonu w 1773 r. klasztor przeszedł w zarząd Komisji Edukacji Narodowej. Zachowane skrzydło wschodnie nieprzerwanie zajmowane było przez szkołę, natomiast południowe, zniszczone pożarem w 1813 r., pomimo kilku prób adaptacji popadło w ruinę.
W okresie II wojny światowej gmach Collegium Gostomianum został zajęty na cele wojskowe, a po wojnie do 1986 r. mieściło się tu I Liceum Ogólnokształcące. Fatalny stan techniczny budynku sprawił jednak, że przejściowo nauka odbywała się w innym miejscu, przy ul. Cieśli. We wrześniu 2001 r. liceum powróciło do swej macierzystej siedziby po trwającym kilkanaście lat remoncie. Rok później oddano do użytku salę gimnastyczną, zlokalizowaną w częściowo zrekonstruowanym skrzydle południowym.
Dziś gmach Collegium Gostomianum jest jednym z najcenniejszych zabytków Sandomierza i stanowi wspaniałą dominantę w panoramie miasta od strony Wisły. Sandomierskie Collegium Gostomianum poszczycić się może wielu wybitnymi absolwentami. Nie sposób ich wymienić wszystkich, więc ograniczę się jedynie do kilku nazwisk. Szkołę tę ukończyli m. in. gen. Franciszek Kamiński, komendant główny Batalionów Chłopskich, minister Adam Bień, zastępca Delegata Rządu na Kraj, skazany w procesie szesnastu w Moskwie, bł. ks. kmdr ppor. Władysław Miegoń, Aleksander Patkowski, ojciec polskiego regionalizmu, Mieczysław Frenkiel, wybitny aktor, słynny ze swoich ról molierowskich, a także prof. Adam Myjak, wybitny rzeźbiarz, Wiesław Myśliwski, pisarz, prof. Andrzej Schinzel, wybitny matematyk specjalizujący się w teorii liczb, oraz liczne grono wybitnych kapłanów, spośród których wymienię jedynie śp. bp. Mariana Zimałka.
Wysoka Izbo! Cieszę się, że mogłem po raz kolejny wziąć udział zarówno w zjeździe, jak i w balu absolwentów. Stało się tak dzięki ogromnej życzliwości maturzystów z roku 1980, którzy przyjęli mnie do swojego grona jako honorowego absolwenta. To właśnie w roku 1980 ukończyła Collegium Gostomianum moja żona i zawarte wówczas przez nią przyjaźnie nie tylko przetrwały próbę czasu i odległości, ale też stały się również moim udziałem. Koleżanki i koledzy, drodzy przyjaciele, serdecznie wam za to dziękuję.
Z okazji jubileuszu 415-lecia szkoły pragnę złożyć wyrazy uznania i gratulacje pracownikom Collegium Gostomianum na czele z dyrektorem Krzysztofem Zielińskim. To dzięki państwa pracy uczniowie osiągają tak wspaniałe wyniki, a szkoła zajmuje wysokie miejsca w rankingach. Na kolejne lata życzę państwu wielu dalszych sukcesów oraz radości i dumy z pracy w tak wspaniałej placówce.
Niech zawsze mocno wybrzmiewają słowa hymnu szkolnego: Wy mury prastarej szkoły, wy białe od wielu lat/ Wypuście młode sokoły, niech lecą w nowy świat/ Collegium, Collegium (Dzwonek)/ Tyś z historią było za pan brat/ Collegium, Collegium/ Tyś polskiej ziemi kwiat. Dziękuję bardzo."
Serdecznie dziękujemy za te ciepłe słowa, które na długo pozostaną w pamięci wszystkich, a w szczególności nas absolwentów tej szkoły, którzy mamy zaszczyt w niej pracować.
Barbara Sobieraj
