Niestety, dystrybucja CB ze względu na decyzję głównego dewelopera przestała być, miejmy nadzieję, że jednak nie ostatecznie, rozwijana. Niemniej, dopóki Debian Wheezy jest wersją stabilną, nadal można jej z powodzeniem używać, zwłaszcza że jest wzorem konfiguracji środowiska OpenBox. Po jej zainstalowaniu można ją zaktualizować do wersji Debian Jessie.

CrunchBang to dystrybucja oparta na stabilnej wersji Debiana (aktualnie: 7.4, Wheezy). Przeznaczona jest dla każdego, tzn. i dla "zwykłego" użytkownika, który wykorzystuje komputer do przeglądania Internetu, korzystania z mediów i edycji dokumentów, jak i użytkownika zaawansowanego, np. programisty.

Czym się wyróżnia? Dlaczego warto jej używać?

Po pierwsze jest, jak piszą na swojej stronie jej twórcy, najwszechstronniej przetestowana, a więc stabilna. Po drugie szybka – korzysta z menedżera okien OpenBox, ma optymalny wybór domyślnie zainstalowanych usług systemowych. Po trzecie bardzo funkcjonalna i prosta w obsłudze mimo, że część ustawień wprowadzas się bezpośrednio w plikach konfiguracyjnych.

Instalacja

Po pobraniu obrazu systemu, wypaleniu go na płytce lub przeniesieniu na klucz USB, uruchomieniu komputera za pomocą przygotowanego nośnika, możemy rozpocząć prostą i szybką instalację. CB wykorzystuje lekko zmodyfikowany instalator Debiana. Po uruchumieniu komputera z nośnika instalacyjnego (płyty CD lub klucza USB) zobaczymy następujący ekran:

Opcja "Live Session" pozwala przetestować system bez instalowania, natomiast po wybraniu pozycji "Install" kolejne kroki przedstawiają się następująco:

1. Wybór języka  (Polski), lokalizacji (Polska) oraz klawiatury (polski);
2. Konfiguracja sieci: podanie nazwy komputera;
3. Ustawienia użytkownika z uprawnieniami administratora (sudo): pełna nazwa, nazwa użytkownika, hasło;
4. Partycjonowanie dysku: proponujemy, jak zwykle, opcję "Ręcznie" i utworzenie co najmniej 1 partycji ext4 na system i jednej partycji swap;
5. Zapisanie zmian na dysku i instalacja systemu;
6. Wybór miejsca instalacji bootmenedżera GRUB: proponujemy instalację w MBR (głównym rekordzie rozruchowym), chociaż możliwa jest też instalacja na wskazanej partycji.
7. Zakończenie instalacji i restart maszyny.

Zobacz: Galeria instalacji CB

Pierwsze uruchomienie

Ekran startowy zainstalowanego systemu wygląda tak:

Po pierwszym zalogowaniu uruchamia się skrypt konfiguracyjny pozwalający zaktualizować system, z czego warto skorzystać, tj. na 1. ekranie "Hello" naciskamy Enter i na 2. y+Enter. Po zaktualizowaniu repozytoriów rozpocznie się upgrade, podczas którego zostaniemy zapytani, czy chcemy zastąpić pliki /etc/issue.distrib oraz /etc/issue.net.distrib, proponujemy nacisnąć Enter (akcja domyślna). Na kolejnych ekranach 4-7 proponujemy naciskać n+Enter, czyli nie instalować (na razie) dodatkowych pakietów.

Dodatkowa konfiguracja

CrunchBang oparty jest na stabilnej wersji Debiana, która w momencie wydania została "zamrożona", skutkiem czego domyślnie otrzymuje tylko poprawki bezpieczeństwa, a nie nowsze wersje aplikacji. Warto jednak dodać do domyślnych źródeł oprogramowania repozytoria zawierające: nowsze wersje programów (tzw. Debian backports), najnowsze wersje przeglądarki Mozilla Iceweasel (czyli debianowej wersji Firefoksa) oraz aktualizacje programów multimedialnych. W sumie zawartość pliku /etc/apt/sources.list definiującego repozytoria będzie wyglądała tak:

## CRUNCHBANG
	deb http://packages.crunchbang.org/waldorf waldorf main
	## DEBIAN
	deb http://ftp.pl.debian.org/debian wheezy main contrib non-free
	## DEBIAN SECURITY
	deb http://security.debian.org/ wheezy/updates main contrib non-free
	deb http://ftp.pl.debian.org/debian wheezy-updates main contrib non-free
	## DEBIAN BACKPORTS
	deb http://ftp.pl.debian.org/debian wheezy-backports main contrib non-free
	## MOZILLA, MULTIMEDIA
	deb http://mozilla.debian.net/ wheezy-backports iceweasel-release
	deb http://www.deb-multimedia.org wheezy main non-free

Aby zautomatyzować podmianę repozytoriów, aktualizację oraz instalację dodatkowego oprogramowania, można skorzystać z przygotowanego prostego skryptu oraz plików konfiguracyjnych. Po pobraniu archiwum, należy rozpakować pliki w wybranym katalogu (sugerujemy katalog ~/tmp), przejrzeć i dostosować do własnych potrzeb skrypt instalacyjny i w terminalu wydać polecenia:

	cd ~/tmp
	chmod a+x ./install.sh
	sudo ./install.sh

Skrypt wykonuje następujące działania:

1. wgranie nowej listy repozytoriów (zob. wyżej) i instalacja ich klucze,
2. aktualizacja systemu,
3. instalacja opcjonalnego oprogramowania,
4. spolszczeniu skryptów systemowych
5. wgranie domyślnej konfiguracji dla nowych (!) użytkowników (/etc/skel).

Aktualizacja do XFCE 4.10

CB zawiera komponenty środowiska XFCE w wersji 4.8, przede wszystkim menedżer plików Thunar. Wersja 4.10 tego środowiska, razem z najnowaszą wersją menedżera plików, zawiera sporo usprawnień i dostępna jest w aktualnej wersji testowej Debiana o nazwie "Jessie". Aktualizacja jest wprawedzie możliwa, ale ilość zmian, które różnią wersję stabilną i testową jest tak duża, że o ile chcemy pracować w środowisku XFCE, lepiej zainstalować po prostu wersję testową Debiana z tym środowiskiem jako domyślnym. Wkrótce zamieszczę przewodnik, jak to zrobić.

Używanie systemu

Domyślnym menedżerem okien jest w CB szybki i lekki OpenBox. Filozofia pracy z tym interfejsem różni się trochę od tego, do czego przyzwyczaiły nas tradycyjne rozwiązania, czyli pulpit(y) + pasek menu z przyciskiem typu "Start". W OpenBoksie menu programów wywołujemy prawym kliknięciem myszy. Inne, wydajniejsze sposoby uruchamiania aplikacji to:

1. użycie predefiniowanych skrótów (domyślnie widocznych na pulpicie);
2. wpisanie pierwszych liter polecenia po naciśnięciu ALT+F3 (wykorzystujemy program Dmenu);
3. wpisanie pełnego polecenia w oknie po naciśnięciu ALT+F2.

Do wyboru, do koloru, a najciekawsze, że już po kilku dniach trudno się bez tych skrótów obyć ;-)

Pliki konfiguracyjne

Konto użytkownika domyślnego utworzonego podczas instalacji systemu wymaga spolszczenia. Pierwsze, co trzeba zrobić, to zmienić nazwy katalogów. Można użyć do tego menedżera plików (skrót Super+f, Super oznacza klawisz Windows na klawiaturze). Zmieniamy: documents -> Dokumenty, music -> Muzyka, images -> Obrazy, downloads -> Pobrane, templates -> Szablony, video -> Wideo, tworzymy też katalogi Pulpit i ewentualnie Publiczny. Następnie wprowadzamy odpowiednie nazwy w pliku .config/user-dirs.dirs, a w pliku .config/user-dirs.locale wpisujemy pl_PL. Pliki te znajdziesz w archiwum.

Openboksa konfiguruje się za pomocą plików tekstowych, chociaż autorzy CB dołożyli starań, aby można było większość rzeczy również wyklikać. Gdzie mógłbyś chcieć zajrzeć? Np. do katalogu .config/openbox:

• menu.xml (Settings/Openbox/Edit menu.xml) – plik przechowuje konfigurację menu wywoływanego kliknięciem prawym klawiszem myszy; możemy w nim przetłumaczyć angielskie komunikaty na polskie, a także dodać swoje pozycje.
• rc.xml (Settings/Openbox/Edit menu.xml) – tu znajdziesz ustawienia wyglądu i zachowania okien czy skrótów klawiaturowych.
• autostart (Settings/Openbox/Edit autostart) – plik określa, jakie programy uruchamiane są automatycznie po zalogowaniu się do menedżera okien.
• Aby zobaczyć efekty zmian, po ich zapisaniu należy ponownie wczytać konfigurację Openboksa (Settings/Openbox/Reconfigure) lub przelogować się.
• W katalogu domowym (!) znajdziemy jeszcze plik .conkyrc, w którym definiujemy, co i jak wyświetlane jest na pulpicie.

Czy musisz zaglądać do tych plików? Niekoniecznie, możesz pobrać przygotowane przez nas archiwum i wypakować poszczególne pliki do odpowiednich podkatalogów w swoim katalogu domowym (np. za pomocą Midnight Commandera instalowanego poleceniem: sudo apt-get install mc i uruchamianego w terminalu poleceniem mc).

Instalacja LibreOffice'a

Można oczywiście zainstalować LibreOffice już podczas uruchomienia po pierwszym logowaniu omówionego wyżej skryptu konfiguracyjnego przygotowanego przez twórców CB. W ten sposób na dysku znajdzie się wersja 3.5.4. Biorąc pod uwagę bardzo dynamiczny rozwój pakietu, warto zainstalować najnowaszą wersję. Jak to zrobić, przeczytaj.

Aktualizacja systemu i programów

Przeczytaj materiał. O ile zdecydowałeś się na użycie zaproponowanych wyżej repozytoriów backports i testowych, możesz zaktualizować wykorzystywane oprogramowanie następująco:

• sudo apt-cache policy geany (bluefish, itd.) – sprawdzenie dostępnych wersji
• sudo apt-get install -t wheezy-backports geany geany-plugins (bluefish bluefish-plugins) – instalacja aktualizacji z repozytorium backports, można również z jessie

Gdyby po zaktualizowaniu wybranych programów, polecenie apt-get dist-upgrade chciało usunąć nowe pakiety, można zablokować ich przetwarzanie: echo "bluefish    hold" | dpkg --set-selections

Pamiętać tylko trzeba, że od tej pory samemu trzeba sprawdzać dostępność ewentualnych poprawek za pomocą polecenia apt-cache policy.