Materiały edukacyjne z informatyki
Poniższy tekst dotyczy Porteusa w starszej wersji 3.2.1. Nowsza opisana została tutaj.
Porteus jest odmianą Linuksa zoptymalizowaną do uruchamiania z nośników wymiennych, np. kluczy USB. Oparty jest na najstarszej dystrybucji Linuksa o nazwie Slackware.
Porteus ma budowę modularną, słada się z paczek zawierających system plików SquashFS. Na kluczu USB (płycie CD) znajduje się katalog /porteus
zawierający wszystkie moduły:
base
- moduły systemu bazowego,modules
- tu umieszczamy moduły ładowane automatycznie podczas startu,optional
- oprogramowanie dodatkowe, ładowane na żądanie.Przygotowaliśmy dwie wersje systemu do pobrania:
Porteus_BASE - system podstawowy ze środowiskiem XFCE4, ładowane domyślnie: spolszczenie, czcionki, Geany IDE, git, Python 2.7.5, biblioteka Qt4 i PyQt4, wszystkie biblioteki wymagane przez scenariusze Python101.
Porteus_FULL - dodatkowo profesjonalne edytory SublimeText3 i PyCharm w postaci dynamicznych modułów do załadowania.
W systemie Windows plik iso po pobraniu nagrywamy na pendrajwa za pomocą programu Rufus – polecamy ten sposób nawet użytkownikom Linuksa ;-)
W systemach Linux wykonujemy następujące czynności z konta roota. Po pierwsze montujemy plik iso:
# mkdir /mnt/loop
# mount -o loop /path/to/file.iso /mnt/loop
Następnie wkładamy klucz USB, na który chcemy zainstalować system. Powinien zostać zamontowany automatycznie, np. jako /dev/sdb1
. Możemy to sprawdzić wydając polecenie: mount
. Następnie kopiujemy katalogi /boot i /porteus na klucz USB. Na koniec uruchamiamy instalator z katalogu /mnt/sdb1/boot
poleceniem: sh Porteus.installer-for-Linux.com
.
Dodatkowe moduły, które udostępniamy, umieszczamy w katalogu modules
, jeśli mają być ładowane automatycznie, lub w katalogu optional
, jeśli chcemy je ładować w miarę potrzeb. Wtedy wykorzystujemy program "Aktywuj moduł opcjonalny".
System błyskawicznie się uruchamia i pozwala na zachowanie wprowadzanych zmian, tj. konfiguracji, oprogramowania czy dokumentów użytkownika. W tym celu należy utworzyć specjalny plik zapisu.
Wybieramy Start/System/Porteus Setings Centre
, podajemy hasło roota (administratora), czyli toor, i klikamy ikonę dyskietki.
Klikamy ikonę Porteus Save Changes i wybieramy opcję "I want to create a new save file" przycieskiem Create.
W polu "Location" kilkamy ikonę folderu i wskazujemy napęd USB. W komputerach z jednym dyskiem twardym będzie to nazwa "sdb1". Jeżeli mamy wątpliwości, możemy uruchomić Start/System/Porteus system info
, kliknąć Porteus/Boot_info
i sprawdzić wpis "# Booting device".
W polu "Savefile name" wpisujemy nazwę pliku, np. "porteussave.dat", rozmiar zostawiamy domyślny. Na koniec klikamy "OK".
Po zapisaniu pliku powracamy do okna "Porteus Settings Centre", w którym wybieramy Edit porteus.cfg. Plik ten znajduje się w katalogu /boot/syslinux
i definiuje opcje startowe systemu. Odszukujemy pierwszy wpis "changes=/porteus" i zmieniamy na changes=/porteussave.dat zgodnie z podaną wcześniej nazwą pliku zapisu.
Po ponownym uruchomieniu systemu wszystkie zmiany będą zapisywane. Jeżeli tworzymy lub ściągamy i zapisujemy wiele plików, warto sprawdzać ilość dostępnego miejsca w pliku zapisu:
du -sh /mnt/live/memory/changes
- poda ilość zajętego miejsca;df -h /mnt/live/memory/changes
- poda ilość wolnego miejsca.W przypadku wyczerpywania się wolnego miejsca w pliku zapisu możemy zwiększyć jego rozmiar wybierając:
Uwaga: tworzony jest nowy plik zapisu w podanej lokalizacji zawierający dotychczasowe zmiany. Jeżeli zaznaczymy usunięcie dotychczasowego pliku, nowy trzeba przenieść w dotychczasowe miejsce lub zmienić ścieżkę w pliku "porteus.cfg".
/porteus/base/04-palemoon.xzm
. Jeżeli chcesz Firefoksa, pobierz pycharm-2016.1.xzm
jdk-8u66.xzm
/porteus/optional
i przetestować. Uwaga: aktywuj moduły dwukrotnym kliknięciem i nie ładuj Javy w wersji 7 z modułu openjre-7u95.xzm
.