Materiały edukacyjne z informatyki
Niestety, dystrybucja CB ze względu na decyzję głównego dewelopera przestała być, miejmy nadzieję, że jednak nie ostatecznie, rozwijana. Niemniej, dopóki Debian Wheezy jest wersją stabilną, nadal można jej z powodzeniem używać, zwłaszcza że jest wzorem konfiguracji środowiska OpenBox. Po jej zainstalowaniu można ją zaktualizować do wersji Debian Jessie.
CrunchBang to dystrybucja oparta na stabilnej wersji Debiana (aktualnie: 7.4, Wheezy). Przeznaczona jest dla każdego, tzn. i dla "zwykłego" użytkownika, który wykorzystuje komputer do przeglądania Internetu, korzystania z mediów i edycji dokumentów, jak i użytkownika zaawansowanego, np. programisty.
Po pierwsze jest, jak piszą na swojej stronie jej twórcy, najwszechstronniej przetestowana, a więc stabilna. Po drugie szybka – korzysta z menedżera okien OpenBox, ma optymalny wybór domyślnie zainstalowanych usług systemowych. Po trzecie bardzo funkcjonalna i prosta w obsłudze mimo, że część ustawień wprowadzas się bezpośrednio w plikach konfiguracyjnych.
Po pobraniu obrazu systemu, wypaleniu go na płytce lub przeniesieniu na klucz USB, uruchomieniu komputera za pomocą przygotowanego nośnika, możemy rozpocząć prostą i szybką instalację. CB wykorzystuje lekko zmodyfikowany instalator Debiana. Po uruchumieniu komputera z nośnika instalacyjnego (płyty CD lub klucza USB) zobaczymy następujący ekran:
Opcja "Live Session" pozwala przetestować system bez instalowania, natomiast po wybraniu pozycji "Install" kolejne kroki przedstawiają się następująco:
Zobacz: Galeria instalacji CB
Ekran startowy zainstalowanego systemu wygląda tak:
Po pierwszym zalogowaniu uruchamia się skrypt konfiguracyjny pozwalający zaktualizować system, z czego warto skorzystać, tj. na 1. ekranie "Hello" naciskamy Enter i na 2. y+Enter. Po zaktualizowaniu repozytoriów rozpocznie się upgrade, podczas którego zostaniemy zapytani, czy chcemy zastąpić pliki /etc/issue.distrib oraz /etc/issue.net.distrib, proponujemy nacisnąć Enter (akcja domyślna). Na kolejnych ekranach 4-7 proponujemy naciskać n+Enter, czyli nie instalować (na razie) dodatkowych pakietów.
CrunchBang oparty jest na stabilnej wersji Debiana, która w momencie wydania została "zamrożona", skutkiem czego domyślnie otrzymuje tylko poprawki bezpieczeństwa, a nie nowsze wersje aplikacji. Warto jednak dodać do domyślnych źródeł oprogramowania repozytoria zawierające: nowsze wersje programów (tzw. Debian backports), najnowsze wersje przeglądarki Mozilla Iceweasel (czyli debianowej wersji Firefoksa) oraz aktualizacje programów multimedialnych. W sumie zawartość pliku /etc/apt/sources.list definiującego repozytoria będzie wyglądała tak:
## CRUNCHBANG deb http://packages.crunchbang.org/waldorf waldorf main ## DEBIAN deb http://ftp.pl.debian.org/debian wheezy main contrib non-free ## DEBIAN SECURITY deb http://security.debian.org/ wheezy/updates main contrib non-free deb http://ftp.pl.debian.org/debian wheezy-updates main contrib non-free ## DEBIAN BACKPORTS deb http://ftp.pl.debian.org/debian wheezy-backports main contrib non-free ## MOZILLA, MULTIMEDIA deb http://mozilla.debian.net/ wheezy-backports iceweasel-release deb http://www.deb-multimedia.org wheezy main non-free
Aby zautomatyzować podmianę repozytoriów, aktualizację oraz instalację dodatkowego oprogramowania, można skorzystać z przygotowanego prostego skryptu oraz plików konfiguracyjnych. Po pobraniu archiwum, należy rozpakować pliki w wybranym katalogu (sugerujemy katalog ~/tmp), przejrzeć i dostosować do własnych potrzeb skrypt instalacyjny i w terminalu wydać polecenia:
cd ~/tmp chmod a+x ./install.sh sudo ./install.sh
Skrypt wykonuje następujące działania:
CB zawiera komponenty środowiska XFCE w wersji 4.8, przede wszystkim menedżer plików Thunar. Wersja 4.10 tego środowiska, razem z najnowaszą wersją menedżera plików, zawiera sporo usprawnień i dostępna jest w aktualnej wersji testowej Debiana o nazwie "Jessie". Aktualizacja jest wprawedzie możliwa, ale ilość zmian, które różnią wersję stabilną i testową jest tak duża, że o ile chcemy pracować w środowisku XFCE, lepiej zainstalować po prostu wersję testową Debiana z tym środowiskiem jako domyślnym. Wkrótce zamieszczę przewodnik, jak to zrobić.
Domyślnym menedżerem okien jest w CB szybki i lekki OpenBox. Filozofia pracy z tym interfejsem różni się trochę od tego, do czego przyzwyczaiły nas tradycyjne rozwiązania, czyli pulpit(y) + pasek menu z przyciskiem typu "Start". W OpenBoksie menu programów wywołujemy prawym kliknięciem myszy. Inne, wydajniejsze sposoby uruchamiania aplikacji to:
Do wyboru, do koloru, a najciekawsze, że już po kilku dniach trudno się bez tych skrótów obyć ;-)
Konto użytkownika domyślnego utworzonego podczas instalacji systemu wymaga spolszczenia. Pierwsze, co trzeba zrobić, to zmienić nazwy katalogów. Można użyć do tego menedżera plików (skrót Super+f, Super oznacza klawisz Windows na klawiaturze). Zmieniamy: documents -> Dokumenty, music -> Muzyka, images -> Obrazy, downloads -> Pobrane, templates -> Szablony, video -> Wideo, tworzymy też katalogi Pulpit i ewentualnie Publiczny. Następnie wprowadzamy odpowiednie nazwy w pliku .config/user-dirs.dirs, a w pliku .config/user-dirs.locale wpisujemy pl_PL
. Pliki te znajdziesz w archiwum.
Openboksa konfiguruje się za pomocą plików tekstowych, chociaż autorzy CB dołożyli starań, aby można było większość rzeczy również wyklikać. Gdzie mógłbyś chcieć zajrzeć? Np. do katalogu .config/openbox:
Czy musisz zaglądać do tych plików? Niekoniecznie, możesz pobrać przygotowane przez nas archiwum i wypakować poszczególne pliki do odpowiednich podkatalogów w swoim katalogu domowym (np. za pomocą Midnight Commandera instalowanego poleceniem: sudo apt-get install mc
i uruchamianego w terminalu poleceniem mc
).
Można oczywiście zainstalować LibreOffice już podczas uruchomienia po pierwszym logowaniu omówionego wyżej skryptu konfiguracyjnego przygotowanego przez twórców CB. W ten sposób na dysku znajdzie się wersja 3.5.4. Biorąc pod uwagę bardzo dynamiczny rozwój pakietu, warto zainstalować najnowaszą wersję. Jak to zrobić, przeczytaj.
Przeczytaj materiał. O ile zdecydowałeś się na użycie zaproponowanych wyżej repozytoriów backports i testowych, możesz zaktualizować wykorzystywane oprogramowanie następująco:
Gdyby po zaktualizowaniu wybranych programów, polecenie apt-get dist-upgrade
chciało usunąć nowe pakiety, można zablokować ich przetwarzanie: echo "bluefish hold" | dpkg --set-selections
Pamiętać tylko trzeba, że od tej pory samemu trzeba sprawdzać dostępność ewentualnych poprawek za pomocą polecenia apt-cache policy
.